Moje wino. PowitanieO portalu »Oceny »Do poczytania »Kraje winiarskie »:: Austria:: Chile:: Francja:: Nowa Zelandia:: RPA:: Włochy
Moje Wino to forum pozwalające na współdzielenie ocen wina. Umożliwia określenie indywidualnego profilu smakowego na podstawie subiektywnych ocen użytkownika. Dzięki inteligentnemu wnioskowaniu najlepsze wino to indywidualnie dopasowana propozycja. Więcej informacji na ten temat: Idea portalu Moje Wino
Jakolwiek Francja nie jest krajem, w którym rozpoczęto produkcję wina, uznawana jest obecnie za wzorzec i najlepiej sformalizowany kraj w kestii produkcji wina. To Francja jest jednym z niewielu krajów na świecie, gdzie charakter wina określany jest na podstawie regionu winiarskiego w którym produkuje się wino. W tej klasyfikacji uznaje się, że to ziemia i warunki klimatyczne znaczą znacznie więcej, niż szczepy, które posłużyły do wyprodukowania wina (jakkolwiek lista szczepów dozwolonych do kwalifikowanej produkcji jest w pewien sposób ograniczona i jest inna w każdym z regionów). Dzięki takiemu podejściu w obrębie tej samej apelacji AOC zdarzają się wina o różnym składzie jakościowym. Na przykład w apelacji Bordeaux dopuszcza się wina czerwone produkowane ze szczepów Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc i Merlot, z domieszką szczepów Petit Verdot, Malbec i Carmenere.
Francja nie ma monopolu na wina najwyższej jakości, jednak jej położenie geograficzne faworyzuje mocno ten kraj, umożliwiając produkcję win w różnych stylach. Regiony winiarskie we Francji położone są w najlepszych szerokościach geograficznych dla uprawy winorośli i należą do dwóch zasadniczych stref klimatycznych, które determinują uprawę niemal wszystkich gatunków winorośli szlachetnej, z której powstaje wino. Przykładem, że Francja jest bardzo wszechstronna jest to, że w Langwedocji powstają już wina do złudzenia przypominające wina nowoświatowe (chilijskie i z RPA) przy zachowaniu bardzo restrykcyjnych warunków uprawy, które najczęściej są ignorowane w nowym świecie. Dodatkowo na przykład w Chile dąży się do odtworzenia win o charakterze francuskim, które oddają cechy ziemi (terroir) i próby te są znacznie bardziej kosztowne, niż próba wyprodukowania wina o charakterze nowoświatowym we Francji.
Poniżej omawiam w skrótowy sposób wszystkie regiony winiarskie we Francji ze szczególnym uwzględnieniem apelacji AOC czyli Appellation Controlee:
Alzacja jest najbardziej na północ wysuniętym regionem winnym Francji. Dzięki Wogezom (pasmo górskie na południowym zachodzie regionu) i górom Schwarzwaldu, które znajdują się za niemieckią granicą region ten posiada mikroklimat niezależny od wpływów atlantyckich. Cechą tego mikroklimatu są suche i słoneczne lata, oraz jesień często pełna słońca, co pozwala na dojrzewanie wingron, mimo wysunięciu tego regionu najbardziej na północ. Ponadto możliwe są późne zbiory dotkniętych szlachetną pleśnią gron, z których wytwarza się naturalnie słodkie wina, tzw. vendanges tardives i sélection des grains nobles.
Alzacki system nazewapelacji jest wyjątkiem wyróżniącym się od ogólnie stosowanego we Francji. Apelacje w swojej nazwie często zawierają nazwę szczepu, z którego powstaje wino. Większość alzackich win to wina jednoszczepowe. Wyjątkami są kupaże (kompozycje kilku szczepów), zwane w apelacji alzackiej edelzwicker, jednak stanowią one niewielki odsetek win produkowanych w Alzacji. Szczepy, którym region zawdzięcza swoją renomę, to przede wszystkim riesling, gewurztaminer, pinot gris (zwany jeszcze niedawno tokay) i bardzo ceniony czerwony pinot noir.
Apelacja rozciąga się na łagodnych zboczach wzgórz Beaujolais, które nie przekraczają swoją wysokością 500 metrów. W regionie dominują marglowe i wapienne gleby z wyjątkiem północy regionu, gdzie pojawia się granit i łupek. Podstawowym szczepem w apelacji Beaujolais jest Gamay. Niska zawartość tanin w winach z tych gron nadaje trunkom jasnoczerwony kolor. Wina z tego regionu powinno się pić schłodzone - im młodsze, tym powinno być zimniejsze. Szczególnym przypadkiem jest Beaujolais Nouveau, które można spożywać w 6 tygodni po zbiorach, od 3 czwartku listopada w roku którym odbywały się zbiory.
Bordeaux to najsłynniejszy region winiarski Francji. Posiada wyjątkowo łagodny klimat, który zawdzięcza atlantyckiemu prądowi Golfsztrom oraz obecności rzek i nadbrzeżnych lasów chroniących przez skutkami atlantyckich sztormów. Pagórkowate ukształtowanie terenu skutkuje istnieniem dużych powierzchni wystawionych na promienie słoneczne, które podnosi jakość dojrzewających winogron. Połączenie tych cech ze specyficznymi żwirowo-wapiennymi i żwirowo-gliniastymi glebami powoduje, że od wieków w regionie tym powstają wina o charakterystycznej surowości i elegancji. Wina te, nazywane najczęściej od nazw posiadłości w których powstają, stały się symbolem francuskiego winiarstwa. Często wina w innych krajach nazywa się bordoskimi, jeśli bazują na głównych szczepach apelacji z Bordeaux, czyli Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc i Merlot.
Burgundia leży w połowie drogi między Morzem Śródziemnym i Atlantykiem, w strefie klimatu umiarkowanego środkowoeuropejskiego, który charakteryzuje się gorącymi, suchymi latami i stosunkowo mroźnymi zimami. Najlepsze winnice leżą na nachylonych na południe zboczach, które osłaniają uprawy od wilgotnego zachodniego wiatru i dogrzewają je promieniami słońca. Wzgórza Burgundii to jałowe i kamieniste gleby. Wapień nadaje winom intensywnego aromatu, glina ciemnego koloru i wyrazistą strukturę oraz taniny, a żwir dodaje lekkości. Wszystko to sprawia, że w świecie win burgundy stanowią odrębną, niepodobną do innych kategorię, zasługującą na osobną apelację.
Szczepy winne, które w Burgundii udają się najlepiej to dające białe wina Chardonnay i czerwone choć jasne Pinot Noir. Chardonnay dojrzewaja stosunkowo wcześnie daje winogrona bogate w cukier. Najlepsze białe burgundy, w tym z apelacji Chablis, są bardzo mineralne i przenikliwe oraz odznaczają się dużą kwasowością. Czerwone wina ze szczepu Pinot Noir to prawdziwa ruletka. Bywają wspaniałe i bogate, ale bywają wyjątkowo słabe i miałkie. Poza tym mają zupełnie inny charakter niż wina z innych szczepów, któe co prawda odznaczają się różnorodnością między sobą, jednak ten szczep jest najbardziej odległy swoim charakterem od innych szczepów.
Powierzchniowo jest to największy region francuski, rozciągający się od Atlantyku wzdłuż Loary i jej dopływów aż do Burgundii i Beaujolais. Winnice ciągną się na przestrzeni niemal 900 kilometrów. Ze względu na dużą powierzchnię region dzieli się na 5 subregionów: Źródła Loary (La Limagne), Górna Loara (Le Vignoble du Centre), Turenia (La Touraine), Andegawenia (Anjou-Saumur) i Bretania (Pays Nantais). Na tak wielkim obszarze apelacje AOC dopuszczają dużą różnorodność szczepów, jako podstawowe w produkcji wina (choć nie jest ich tak dużo jak w regionie Sud-Ouest). Najważniejsze szczepy z których produkuje się białe wina to Muscadet, Sauvignon Blanc i Chenin Blanc. Podstawą do produkcji win czerwonych są szczepy Cabernet Franc, Gamay i Pinot Noir.
Na południe od Lyonu (konkretnie opd miejscowości Vienne pod Lyonem), wzdłóż pradoliny Rodanu aż po Avignon znajdują się winnice należące do apelacji doliny Rodanu. Region ten od północy sąsiaduje z Beaujolais, a na południu wbija się między Prowansję i Langwedocję, nie docierając jednak do samegu ujścia Rodanu do Morza Śródziemnego. Region ten jest jednym z trzech najlepiej rozpoznawanych na świecie regionów winiarskich Francji. I nie jest to dziwne, gdyż obok Bordeaux i Burgundii powstaje tu najwięcej wina (znacznie więcej niż w Dolinie Loary, mimo że tamten region jest większy). Jak się można domyślać większość ziem w dolinie Rodanu to gleby osadowe, naniesione tu przez lata kształtowania się doliny. Są to osady wapienne, gliny, lessy czy piaski. Tylko na szczytach niewielkich wzniesień zdarzają się granitowe podłoża. Tak duża różnorodność powoduje, że są tu naturalne warunki do powstawania szerokiej gamy win. Poszerza to jeszcze lista szczepów akceptowanych przez AOC i uprawianych w tym regionie. Na północy, do miejscowości Valence najważnieszym szczepem czerwonym jest Shiraz, a białym Viognier. To tu apelacja zezwala na dodawanie do czerwonego wina do 20% wina z białych winogron celem podniesienia własności aromatycznych wina z Shiraz. Na południu wśród czerwonych szczepów króluje Grenache. Uprawia się też Shiraz i to ten szczep obok Grenache może tworzyć jednoszczepowe wina czerwone. W pozostałych przypadkach musi to być kupaż przy czym apelacja pozawala na stosowanie niemal 15 szczepów czerwonych w tym Cinsaut, Carignan czy Mourvedre (który z Grenache i Shiraz tworzy znany choć nienazwany tu zestaw GSM). Wśród białych odmian najbardziej rozpowszechnionna jest Clairette. W białych szczepach południowa część doliny Rodanu jest rónież bardzo bogata, gdyż poza tym mało znanym szczepem można tu uprawiać kilkanaście innych szczepów białych w tym kolejne mało znane Marsanne, Rousanne, Grenache Blanc czy popularnijeszy już Viognier.
Jura jest najmniej znanym w Polsce regionem winiarskim Francji. Tamtejsze wina nie są łatwe i przez to mało kto je docenia. Sprawy dopełnia niewielka produkcja, czyli mniejsza dostępność tych win. Największą specjalnością i osobliwością Jury są białe wina zwane żółtymi (vin jaune), o intensywnym żółtym kolorze i aromacie orzechów, igliwia, curry i smardzów oraz wino słomkowe (vin de paille), które zyskało swoją nazwę dzięki technologii produkcji - grona zbiera się pojedynczo i przed tłoczeniem suszy na słomianych matach, przez co w owocach znacznie zwiększa się zawartość cukru i tłoczony moszcz przypomina słodki syrop. Ponadto produkcja nastawiona jest na białe wytrawne wina ze szczepów Savagnin i Chardonnay oraz czerwone, powstające głównie z mało znanych szczepów Poulsard i Trousseau rosnących na czerwonym marglu, które są mocno garbnikowe i ostre, mają przy tym jasną barwę i oryginalny aromat.
Korsyka jako wyspa na Morzu Śróziemnym posiada na tyle specyficzne warunki uprawy, że samo tylko położenie uprawnia ją do posiadania osobnej apelacji. Niektórzy łączą ją z Prowansją, ale to błędne podejście. Po pierwsze gleby na całej Korsyce (poza regionem Patrimonio) są granitowe. W Prowansji na pewnej części występuje granit, ale dodatkowo mamy tam inne skały krystaliczne w tym łupki i margle. Poza tym spore obszary Prowansji zdominowane są przez osadowe skały wapienne. Z drugiej strony klimat Prowansji tylko w rejonie nadmorskim jest klasycznym śródziemnomorskim kliematem, takim jak na całej Korsyce. W pozostałej części Powansji daje się odczuć wpływ zimnych Alp. A na koniec najważniejsze, czyli regionalne szczepy winne, które na Korsyce są używane do produkcji większości win i w zasadzie nie są uprawiane poza tą wyspą. W produkcji win czerwonych wykorzystuje się szczepy Nielluccio i Sciaccarello. Poza dwoma endemicznymi szczepami uprawia się tu Grenache i Shiraz, które służą jedynie jako dodatki do kupażowania win ze szczepów lokalnych. Wina białe powstają generalnie z regionalnych szczepów Vermentino i Bianco Gentile. W niewielkich ilościach uprawia się też Muscat i Chardonnay, przy czym białe wina korsykańskie są z reguły winami jednoszczepowymi.
Langwedocja to region w południowo-wschodniej Francji, między Masywem Centralnym, doliną Rodanu, Morzem Śródziemnym i Pirenejami z wyciętym na południu trójkątem Roussillon. Powstaje tu bardzo dużo przeciętnego wina, w tym wina klasy regionalnej Vin de Pays i niewiele wina bardzo wysokiej jakości klasy AOC. Jednak siłą tego regionu są właśnie wina nie mieszczące się w klasie AOC. Wśród nich jest dość dużo win z założenia wyłamujących się z klasyfikacji, na przykład poprzez używanie szczepów Cabernet Sauvignon, Merlot czy Chardonnay, które nie są dopuszczone w tej apelacji (a ta apelacja jest wyjątkowo restrykcyjna i określa skład kupaży czasami z dokładnością do 1%). Dla francuskiego systemu winiarstwa jest to trudny orzech do zgryzienia, gdyż niektórzy producenci wina z założenia nie przejmują się kwestiami regulacji prawnych AOC tworząc niesamowite alkohole. W Langwedocji, która ma wspaniały klimat śródziemnomorski schładzany chłodnymi wiatrami od Pirenejów inwestuje w produkcję wina coraz więcej firm światowych. Można się spodziewać, że do 2012 roku nastąpi spora rewolucja w tej apelacji.
Na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego położony jest region, znany przede wszystkim z produkcji różowego wina, najlepszego do spożycia na miejscu oraz z mieszanki ziół zwanej w Polsce Prowansalską. Jakkolwiek wytwarzane tu wina nie są wybitne, analitycy twierdzą, że bliskość bogatych w turystów kurortów Lazurowego Wybrzeża, powoduje wzrost cen ziemi, a co za tym idzie win, bez wyraźnego wpływu na ich jakość. Jest jednak nadzieja, że import technologii wytwarzania wina z nowego świata (gdzie rozwija się ona najszybciej) oraz wymiana miejscowych szczepów na Cabernet Sauvignon, Syrah i Mourvedre spowodują, że Prowansja zacznie produkować więcej czerwonych win klasycznych o wyższej jakości. Białe wina już mają podstawy aby być bardzo ciekawymi, gdyż używane tu do produkcji szczepy Ugni Blanc, Bourboulenc, Clairette i Viognier już teraz dają bardzo oryginalne wina, choć produkuje się ich bardzo mało.
Winnice Roussillon położone są między wschodnimi Pirenejami a zatoką Lwią na Morzu Śródziemnym. Jest to fragment historycznego regionu Katalonia, do Francji przyłączony dopiero w XVII i XVIII wieku, stąd inna nazwa tego regionu to Katalonia Francuska. Trzy doliny rzek Le Tech, La Tet i L'Agly tworzą wiele lokalnych terroirs charakteryzujących się różnym położeniem, mikroklimatami, a przede wszystkim niezwykłym zróżnicowaniem gleb, od łupków, gnejsów, granitów, po żwir i wapień. Do niedawna, region słynął głównie ze słodkich win uprawianych w regionach Banyuls, Maury i Rivesaltes. Obecnie następuje odwrót od słodkich intensywnych win na rzecz rześkich i wytrawnych wytwarzanych głównie ze szczepów Grenache Blanc, Grenache Gris i Macabeu (wina białe) oraz Grenache Noir, Carignan, Shiraz, Mourvedre i Cinsault (wina czerwone).
Sabaudia to kolejny bardzo mało znany w Polsce region, z którego wina docierają do naszego kraju wyłącznie przez prywatny import lub niszowych importerów. Region ten otrzymał prawo określania swoich win apelacjami AOC dopiero w 1973 roku. Jest to region alpejski, choć winnice zakładane są w dolinach na terenach do 500 metrów n.p.m. Stąd ziemia w tych winnicach to najczęściej polodowcowe i morenowe wapienie, piaski, łupki, margle i gliny. Na takim terenie i w takim klimacie powstają najczęściej wina białe, które są bardzo żywe, niemal musujące i należy je spożywać jako młode wina. Szczepami dopuszczonymi jako podstawowe w tej apelacji są mało znane gdzie indziej Aligote, Altesse, Jacquere, Mondeuse, Chasselas, Gringet, Molette i Roussanne. Wina czerwone mają trochę większy potencjał leżakowania, lecz trzymanie ich dłużej niż 5 lat to spore ryzyko. Do produkcji używa się szczepów Gamay i Pinot Noir oraz Mondeuse, który jest traktowany jako przodek szczepu Shiraz. Savoie to apelacja o tyle ciekawa z punktu widzenia formalnego, że sugeruje poza nazwą apelacji podawać szczepy tworzące dane wino.
Sud-Ouest to region skłądający się z dwóch subregionów czyli Akwitanii i Środkowych Pirenejów. Jest to mozaika bardzo różniących się od siebie winnic, i różnorodność uprawianych szczepów, która jest podstawową cechą tego regionu. Apelacja dopusza około 60 różnych szczepów, dawno już zapomnianych w innych regionach Francji. Jest to niemal 10 razy więcej niż przeciętnie w innych regionach. Około 30 tysięcy hektarów (z czego tylko połowa może pochwalić się apelacjami najwyższej klasy, czyli AOC), przy dużym zróżnicowaniu pod względem gleby i mikroklimatu, stanowi potencjalną, choć nieujawniąną jeszcze w pełni, konkurencję dla innych, bardziej znanych w świecie regionów winiarskich. Najczęściej używane szczepy w winach czerwonych to te same szczepy, które uprawia się w Bordeaux (czyli przede wszystkim oba Cabernety i Merlot). Białe wina pochodzą najczęściej ze szczepów Semillon, Sauvignan i Muscadelle.
Szampania to jeden z mniejszych, ale najbardziej znany nawet wśród laików rejon winiarski. Jest on położony w północno-wschodniej części Francji. Uważany jest za jeden z najważniejszych rejonów ze względu na produkowane tu i słynne na całym świecie wina musujące o nazwie własnej Szampan (Champagne). Jest ona zastrzeżoną na wyłączność francuską nazwą regionalną, tak więc nazywanie win musujących z innych regionów czy innych krajów szampanem to duży błąd (choć w polskiej nomenklaturze cały czas pokutuje nazwa rosyjski szampan). Ziemia w Szampanii to grube na ponad 100 metrów pokłady kredy. Te grube warstwy kredy zatrzymują wilgoć oraz gromadzą ciepło promieni słonecznych w ciągu dnia, by oddawać je nocą. Dzięki temu, mimo że średnie temperatury roczne nie przekraczają tu 10° C a silne wiatry znad Atlantyku niosą częste ochłodzenia nie ma większych problemów z dojrzewaniem winogron w tak trudnym klimacie. W Szampanii uprawia się przede wszystkim trzy odmiany winogron: czerwone Pinot Noir i Pinot Meunier oraz białe Chardonnay. Ponadto do produkcji szampana jako dodatek używa się następujących odmian winogron: Arbanne, Petit Meslier, Pinot de Juillet, Pinot Gris Vrai (nazwa historyczna: Fromenteau), Pinot Rosé oraz Pinot Blanc Vrai, które łącznie są używane w ilości dającej około 1% rocznej produkcji szampana. Wszystkie z nich służą do produkcji białych ewentualnie różowych szampanów oraz zwykłych białych win, które nie są jednak rewelacyjne.
Ostatnio ocenione
wina francuskie:
Chateau Le Genestras Medoc, [Merlot, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, UNI Medoc, Bordeaux]